Waarom dit onderzoek?

Dabigatrangebruik wordt geassocieerd met een verhoogd risico op een hartinfarct ten opzichte van warfarine. Het is echter onbekend of dit verhoogde risico uniek is voor dabigatran, of het geldt voor alle orale directe trombineremmers, of dat het het resultaat is van een beschermend effect van warfarine.

Onderzoeksvragen

Er zijn twee onderzoeksvragen geformuleerd. Ten eerste, is de toename van hartinfarcten voor gebruikers van dabigatran ten opzichte van warfarinegebruikers gerelateerd aan het effect van dabigatran, of geldt dit effect voor de gehele groep directe trombineremmers? Ten tweede, is warfarinegebruik inderdaad geassocieerd met een verlaagde incidentie van hartinfarcten ten opzichte van niet-warfarinegebruik?

Hoe werd dit onderzocht?

De onderzoeksvragen werden bestudeerd door middel van een systematisch literatuuronderzoek, bestaande uit twee zoekstrategieën. Allereerst, een meta-analyse uitgevoerd op gerandomiseerde onderzoeken met een vergelijking tussen orale directe trombineremmers en warfarine en vóórkomen van een hartinfarct. Een sub-analyse werd uitgevoerd op de individuele middelen dabigatran, ximelagatran, AZD0837 en sofigatran. Een tweede zoekstrategie werd uitgevoerd op gerandomiseerde onderzoeken naar de preventie van hartinfarcten onder patiënten met atriumfibrilleren. Hierin werd gekeken naar de vergelijking tussen warfarine en andere anticoagulantia.

Belangrijkste resultaten

In totaal werden elf onderzoeken (39.357 patiënten) geïncludeerd waarin warfarine werd vergeleken met directe trombineremmers (dabigatran, ximelagatran, AZD0837). Het gebruik van directe trombineremmers gaf een verhoogd risico op een hartinfarct vergeleken met warfarine (OR 1,35; 95% BI 1,10-1,66; p=0,005). Er werden acht onderzoeken (69.615 patiënten) geïncludeerd waarin warfarine met andere anticoagulantia (aspirine met en zonder clopidogrel, orale en parenterale factor Xa-remmers en orale directe trombineremmers) werd vergeleken. Er werd geen verschil gevonden tussen het gebruik van warfarine en andere anticoagulantia (OR 1,06; 95% BI 0,85-1,34; p=0,59).

Belangrijkste conclusies

Directe trombineremmers worden geassocieerd met een verhoogde kans op hartinfarcten. Dit verhoogde risico geldt voor de gehele geneesmiddelgroep en is geen specifiek effect van alleen dabigatran of het resultaat van een beschermend effect van warfarine.

Consequenties voor de praktijk

Deze meta-analyse had enkele tekortkomingen. Er is meer onderzoek nodig naar de bijwerkingen van directe trombineremmers die recent op de markt zijn gekomen voor hier verdere conclusies aan kunnen worden verbonden.

Literatuur

Artang R, Rome E, Nielsen JD, Vidaillet HJ. Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials on Risk of Myocardial Infarction from the Use of Oral Direct Thrombin Inhibitors. Am J Cardiol 2013 Sep 25 [Epub ahead of print].