Vroege start van levodopa heeft geen effect op ziekteverloop bij vroeg-stadium Parkinson

Ramon Tillemans en Bernard Smals, apothekers in opleiding tot specialist

Waarom dit onderzoek? 
Levodopa is het meest gebruikte geneesmiddel tegen de symptomen van de ziekte van Parkinson. Het is echter niet bekend of levodopa de progressie hiervan beïnvloedt. Omdat levodopa dyskinesieën kan veroorzaken, moet er een zorgvuldige afweging worden gemaakt wanneer deze medicatie gestart wordt. Tot op heden is het onduidelijk wat het optimale moment is om met dit middel te beginnen.

Onderzoeksvraag 
Beïnvloedt de vroege start met levodopa de ziekteprogressie, gemeten met de Unified Parkinson’s Disease Rating Scale (UPDRS), bij vroeg-stadium Parkinson-patiënten ten opzichte van patiënten die later beginnen met levodopa?

Hoe werd dit onderzocht?
Er waren 445 patiënten gerandomiseerd met een vroeg stadium van de ziekte van Parkinson in een interventiegroep, en een controlegroep met verlate start van de behandeling. De interventiegroep kreeg drie keer per dag 100/25 mg levodopa/carbidopa gedurende tachtig weken en de controlegroep kreeg gedurende veertig weken placebo gevolgd door veertig weken drie keer per dag 100/25 mg levodopa/carbidopa. Het primaire eindpunt was het verschil in de uitgangswaarde en de waarde na tachtig weken in UPDRS-score tussen de twee groepen.

Belangrijkste resultaten
Er is geen significant verschil aangetoond in verbetering van UPDRS-scores tussen beide groepen na tachtig weken. Na veertig weken was er niet alleen een significant verschil aangetoond in UPDRS-score in het voordeel van de interventiegroep (-5,1 punten; 95%BI -7,2 t/m -2,9), maar ook een verhoogde kans op misselijkheid in de interventiegroep (23% versus 14,3%, p=0,02). Er werd geen verschil gevonden in motorische complicaties tussen de twee groepen.

Belangrijkste conclusies
De behandeling met levodopa/carbidopa 100/25 mg had geen positieve of negatieve invloed op de progressie van de ziekte van Parkinson bij patiënten in een vroeg stadium van de ziekte. Het is nog onduidelijk of andere doseringen of een langere toedieningsperiode wel een invloed hebben op de progressie van de ziekte.

Consequenties voor de praktijk
In de praktijk houdt dit in dat de arts de ruimte heeft om, in overleg met de patiënt, de behandeling met levodopa/carbidopa te starten op basis van de symptomen en wensen van de patiënt.

Literatuur
Verschuur CVM. Suwijn SR, Boel JA, Post B, Bloem BR, Hilten JJ van et al. Randomized delayed-start trial of levodopa in Parkinson’s disease. N Engl J med 2019 Jan 24.

Gegevens

Hoofdcategorie: Uitgezocht

Categorie: uitgezocht 2019