Lichenoïde-eruptie door protonpompremmers

In een casuïstische mededeling wordt een 81-jarige patiënt beschreven die vanwege een oesophagitis 20 mg omeprazol per dag gebruikte. Na ongeveer zes maanden ontwikkelde hij een uitgebreide rash, die na staken van de omeprazol verdween. Wegens terugkerende dyspeptische klachten werd lansoprazol 30 mg/dag voorgeschreven. Na drie weken ontstond weer een rash. Biopsie gaf het beeld van een lichenoïde-geneesmiddelreactie. Na stoppen van de lansoprazol verdween de rash. Enkele maanden later ontwikkelde hij weer een rash na gebruik van pantoprazol 40 mg/dag.

Het gegeven dat een identieke lichenoïde-eruptie optrad na alle drie protonpompremmers, doet vermoeden dat het hier om een ëklasse-effect’ gaat, mogelijk gerelateerd aan de gelijksoortig gesubstitueerde benzimidazolstructuur.

Literatuur: Br Med J 2000;320:283.

Op het jaarlijkse congres van de American Association for the Advancement of Science in februari van dit jaar, hebben verschillende onderzoekers verslag gedaan van het onderzoek naar de geneeskrachtige eigenschappen van nicotine. Nicotine is de afgelopen decennia afgeschilderd als het meest perfide molecuul dat ooit heeft bestaan, vanwege de sterk verslavende eigenschappen die miljoenen mensen doen roken en daaraan doen sterven. Het geeft, vanwege de sterke affiniteit voor de acetylcholinereceptor echter ook allerlei lichamelijke en geestelijke effecten, zoals een vermindering van angstgevoelens, verbetering van motorische functies, een gevoel van welbehagen en een verbetering van het concentratievermogen. Sinds het op de markt verschijnen van nicotinebevattende producten, zoals pleisters en kauwgum, hebben onderzoekers het gebruik bij verschillende psychiatrische en neurologische aandoeningen onderzocht. Het ging hierbij met name om typische aandoeningen bij kinderen, zoals het syndroom van Gilles de la Tourette en Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) en om aandoeningen die met name bij ouderen voorkomen, zoals de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Bij al deze aandoeningen zijn de effecten inmiddels bewezen of zijn de onderzoeksresultaten veelbelovend. Diverse farmaceutische industrieën zijn bezig om van nicotine afgeleide middelen op de markt te brengen.

De bevindingen werpen ook een nieuw licht op de vraag waarom zoveel mensen ondanks de ongezonde effecten toch blijven roken. Gezien het feit dat het percentage rokers bij mensen met een psychiatrische of neurologische aandoening veel hoger blijkt te zijn dan onder de rest van de bevolking, vermoedt men dat roken werkt als een vorm van zelfmedicatie.

Bron: Elsevier,56;(9) 4 maart 2000:97-98. http://www.aaas.org/meetings/2000/phmsyn.htm">http://www.aaas.org/meetings/2000/phmsyn.htm