De kanttekeningen
Framingham ziet Abraham
Het is 50 jaar geleden dat in de plaats Framingham in de Verenigde
Staten werd gestart met de inmiddels wereldberoemde Framingham Heart
Study (FHS). Op 29 september 1948 werd de eerste patiënt geïncludeerd.
De FHS heeft veel inzicht geleverd in de risicofactoren van hart- en vaatziekten.
Meer dan een halve eeuw geleden werd de behandeling van hypertensie als
gevaarlijk beschouwd, proteïnurie triviaal gevonden, inspanning bij
hartziekten levensgevaarlijk geacht en linkerventrikelhypertrofie als een
normale aanpassing van het lichaam beoordeeld.
Inmiddels weten we dat de vork anders in de steel steekt, mede dankzij de FHS. Sinds 1948 ondergingen meer dan 10.000 inwoners van de plaats Framingham tweejaarlijks een medisch onderzoek. De FHS heeft ons onder meer geleerd wat de gevolgen zijn van roken, hypertensie, dyslipoproteïnemie, bewegingsarmoedeen overgewicht voor het optreden van cardiovasculaire aandoeningen zoals plotselinge hartdood, myocardinfarct, beroerte en hartfalen. De FHS heeft meer dan 1000 publicaties opgeleverd. Voor een bedrag van 43 miljoen Amerikaanse Dollars moet de FHS als een buitengewoon kosten-effectief onderzoek worden beschouwd in het huidig tijdperk van dure klinische trials.
Literatuur: Lancet 1998;352:1006.
Rode kaart voor Sanofi
Een oplettende collega tipte ons over het volgende. De firma
Sanofi heeft de capsules Modalim® 100
mg vervangen door tabletten Modalim®
100 mg. Op zich is daar niets mis mee, ware het niet dat de prijs grofweg
met een faktor 4 is verhoogd.
Modalim® 100 mg capsules voor 90
stuks f 54,87
Modalim® 100 mg tabletten voor
90 stuks f 212,43
Dit vinden we een buitengewoon slechte ontwikkeling. Rode kaart voor
Sanofi.
Alzheimer boom
De ziekte van Alzheimer geniet grote belangstelling. Deze ouderdomsziekte
wordt gekenmerkt door onder meer vorming van seniele plaques in de hersenen
en een tekort aan de neurotransmitter acetylcholine. Verschillende behandelstrategieën
zijn de afgelopen jaren onderzocht. Verhoging van cerebrale acetylcholineconcentraties
door toediening van een cholinesteraseremmer zoals donezepil (Aricept®)
of rivastigmine (Exelon®) is tot dusver
de enige (marginaal) effectieve therapie. Andere middelen zijn in ontwikkeling
of worden klinisch onderzocht. Dat er veel geld is te verdienen aan een
goed middel tegen Alzheimer bleek onlangs uit een bericht in de Lancet.
Tot het jaar 2047 verwacht men een verviervoudiging van de prevalentie
van de ziekte van Alzheimer. Dit leidt derhalve, bij ontbreken van een
goede therapie, tot een enorme druk op de gezondheidszorg. Een goede therapie
is dus zeer gewenst. Het vinden hiervan zal niet meevallen, aangezien klinische
onderzoeken worden bemoeilijkt door een run op schijnbaar effectieve middelen
door patiënten. Dit is met name een probleem bij evaluatie van de
werkzaamheid van reeds beschikbare middelen zoals oestrogenen of vitamine
E.
Naar verwachting zal voor succesvolle remming van de ziekteprogressie
combinatietherapie nodig zijn.
On Line
De universiteit van Nottingham heeft een zeer bruikbare internet-site,
welke een uitgebreide database van medisch georiënteerde sites bevat.
De gebruiker kan een search uitvoeren op medische en farmacologische
(hoofd-)onderwerpen. De output van de search bestaat uit een korte
beschrijving van de gevonden sites en een link naar elk ervan. Juist de
korte beschrijving maakt deze zoekmachine aantrekkelijk, omdat de gebruiker
snel een idee kan krijgen van de inhoud van de gevonden sites.
Het internet-adres van de site is: http://www.omni.ac.uk/">http://www.omni.ac.uk.
Gelezen
Analgetische werking cannabis verklaard
Van cannabis wordt een analgetische werking geclaimd, maar het werkingsmechanisme
hiervan was tot dusver onbekend. In Nature is onlangs een onderzoek
gepubliceerd (Nature 1998;395:381-383), waarin wordt aangetoond dat het
analgetisch effect van cannabinoïden tot stand komt via een deel van
de hersenstam waar ook opioïden hun aangrijpingspunt hebben. Door
injectie van muscimol, een synthetische, inhibitoire neurotransmitter,
in de zogenaamde rostrale ventromediale medulla werd het analgetisch effect
van cannabinoïden geantagoneerd. Injectie van naloxon had geen effect
op de analgetische werking. Dit duidt erop dat het werkingsmechanisme van
cannabinoïden verschilt van dat van opioïden. De onderzoekers
ontdekten tevens dat toediening van cannabinoïd-antagonisten leidt
tot hyperalgesie (verlaging van de pijndrempel), wat doet vermoeden dat
endogene cannabinoïden betrokken zijn bij de modulatie van pijndrempels.
Het is nog onbekend waarom en wanneer het endogene cannabinoïd-systeem
normaal gesproken is geactiveerd.
Literatuur: Lancet 1998;352:1040.