Hier zit een luchtje aan

Winderigheid, ofwel meteorisme, wordt veroorzaakt door gasophopingen in het maagdarmkanaal. Het euvel wordt meestal veroorzaakt door bepaalde voedingsmiddelen, maar ook lichamelijke oorzaken of het gebruik van geneesmiddelen kan eraan ten grondslag liggen. Hoewel het probleem niet ernstig van aard is, wordt het door "patiënten" (en hun omgeving) soms als erg hinderlijk ervaren.

Tegen meteorisme kunnen geactiveerde polysiloxanen worden toegepast, die de oppervlaktespanning verlagen, waardoor gasbelvorming wordt voorkomen. Het enige middel uit deze groep dat hiervoor in Nederland in de handel is, is dimeticon (Aeropax®). Dit middel komt niet in aanmerking voor vergoeding. Onlangs heeft de leverancier van Aeropax®, de firma Multipharma, gemeend de prijs van het middel met meer dan vijftig procent te moeten verhogen. Sinds 1 augustus moet de patiënt voor een verpakking van 25 stuks opeens 3,98 afrekenen, waar hij voorheen slechts 2,65 kwijt was. Waarschijnlijk bedacht door een nieuwe commercieel directeur, die eens een frisse wind door het prijsbeleid van Multipharma wilde laten waaien. Treurig is dat de prijsverhoging op geen enkele wijze gecommuniceerd is bij de apothekers. Hierdoor wordt de patiënt pas bij het afrekenen geconfronteerd met de exorbitante prijsverhoging. Natuurlijk krijgt de apotheek er op zo'n moment van langs, met als gevolg een hoop verspilde tijd aan uitzoekwerk en excuses maken. Uiteraard begrijpen wij dat prijsverhogingen zo nu en dan noodzakelijk zijn. Grondstoffen worden duurder, evenals personeel, transport en noem maar op. Een prijsverhoging van meer dan vijftig procent valt hier echter niet mee te verklaren en had door betreffende firma, inclusief opgaaf van redenen, aan de apothekers moeten worden meegedeeld. Helaas voor de getroffen gebruikers is dit verzuimd. Dit zaakje stinkt behoorlijk...

Gelezen

Nieuwe verpakkingsmethode tabletten en capsules

Naar aanleiding van een proefschrift over medicatieveiligheid in ziekenhuizen en een groot aantal reacties hierop in de nationale pers, wordt nu op veel plaatsen gewerkt aan verbetering van de medicatieveiligheid. Ook de groothandels spelen in op toekomstige ontwikkelingen. Er worden medicatieverdeelwagens ontwikkeld die uitgifte van medicatie op allerlei manieren kunnen bewaken, eventueel in combinatie met nieuwe apotheekautomatiseringsystemen. Brocacef gaat verder en is bezig met de ontwikkeling van nieuwe verpakkingen voor tabletten en capsules, waarmee op het moment van toedienen de patiënt en het geneesmiddel geïdentificeerd kunnen worden. Via het apotheeksysteem kan dan gecontroleerd worden of de patiënt op het juiste moment het juiste geneesmiddel krijgt. Omdat het ontwikkelen van zo'n verpakking veel geld kost en de huidige markt voor de al bestaande EAV's niet zo heel groot is, maakt Brocacef in samenwerking met Genfarma een nieuwe verpakking die gebaseerd is op de extramuraal gebruikte blisters. Deze blisters ondergaan een aantal extra bewerkingen waardoor ze geschikt worden voor intramuraal gebruik. Naar verwachting wordt de nieuwe voor Eenheid Aflevering Geschikte verpakking (EAG) in het najaar geïntroduceerd. Dan zullen ook proeven gestart worden in ziekenhuizen om de toedieningsregistratie elektronisch te controleren met behulp van het ziekenhuisapotheeksysteem. Wanneer deze proeven slagen kan het aantal producten zoals ampullen en zetpillen en ook afdelingen uitgebreid worden. Het gebruik van computersystemen bij de bewaking van de medicatie binnen het ziekenhuis vindt intussen in Nederland op grote schaal plaats. Met behulp van nieuwe technologie kan de toepassing van deze systemen steeds verder worden uitgebreid, zodat uiteindelijk het hele proces van voorschrijven tot toedienen kan worden vastgelegd en gecontroleerd.

Bron: Aposcoop 2002;9:3-4.

Subcutane glucosesensoren

Voor mensen met zowel diabetes mellitus type 1 als type 2 is in de afgelopen jaren komen vast te staan dat de kans op complicaties aanzienlijke kleiner wordt wanneer bloedsuikerspiegels voor een lange periode zo normaal mogelijk zijn. Om dit te bereiken is goede zelfcontrole en zelfregulatie nodig. Continue glucosemeting zou hier een oplossing kunnen bieden. In de literatuur zijn verschillende methoden voor continue meting van glucose beschreven en in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde is nu ingegaan op de problemen die optreden bij geïmplanteerde sensoren.

Het toepassen van implanteerbare sensoren is in de praktijk nog niet gelukt. Het grootste probleem is dat het functioneren van de sensor progressief afneemt na implantatie, waardoor de gebruikstijd beperkt blijft. Daarnaast is vlak na de implantatie de betrouwbaarheid van de sensor twijfelachtig en de oorzaken van het falen van sensoren zijn nog niet duidelijk geworden. In vitro werken de sensoren wel goed en de problemen lijken dus te komen door weefselreacties en interacties tussen sensor en gastheer. De auteurs pleiten dan ook voor meer onderzoek naar de processen die leiden tot inactivatie van de sensoren en het ontwikkelen van strategieën om de prestaties van de meetapparatuur te verbeteren. Verder is het nuttig te zoeken naar nieuwe sensorprincipes. Uiteindelijk moet dit leiden tot goed functionerende sensoren, aangezien het belang van deze ontwikkeling groot is.

Bron: NTvG 2002 (146);28:1313-1316.

Afslanken slecht voor het hart?

Al langer zijn verhalen bekend over problemen met afslankmiddelen die efedrine bevatten. In 2001 zijn er in Nederland bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg twee meldingen van bijwerkingen binnengekomen. Het gaat dan vooral om cardiale klachten (hartritmestoornissen en -infarcten). In Canada zijn na melding van zestig vermoedelijke bijwerkingen maatregelen getroffen en is het verzoek gedaan aan producenten om efedrine bevattende producten terug te trekken. Het gaat om niet-geregistreerde, vrij verkrijgbare producten die vallen in één van de volgende categorieën: * een dosis van meer dan 8 mg efedrine per toedieningsvorm of een advies van meer dan 32 mg per dag gedurende meer dan zeven dagen;

* een product met efedrine in combinatie met stimulantia als cafeïne die het effect van efedrine versterken;

* producten die worden aangeprezen voor gewichtsvermindering, vermindering van de eetlust, verhoging van de inspanningstolerantie, anabole effecten, verhoging van de energie en andere stimulerende effecten. Verder werd aan de bevolking van Canada het advies gegeven om deze producten te mijden. In oktober 2001 zijn in Nederland over dit onderwerp vragen gesteld aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Naar aanleiding daarvan maakt het ministerie nu plannen om de status van efedrine bevattende producten te veranderen. Deze vallen nu onder de warenwet. Wanneer de producten onder de wet op de geneesmiddelvoorziening komen wordt registratie verplicht en is beter toezicht mogelijk.

Ook over het geregistreerde middel sibutramine (Reductil^®) is recent ophef ontstaan. Waarschijnlijk heeft iedereen hierover een brief van Abbott (de producent van Reductil^®) ontvangen. In Italië zijn tijdelijk de handelsvergunningen ingetrokken voor alle producten die sibutramine bevatten. Ook dit had te maken met mogelijke cardiovasculaire bijwerkingen. De CPMP (de wetenschappelijke commissie van de EMEA) heeft daarom opnieuw de balans tussen werkzaamheid en schadelijkheid van sibutramine beoordeeld. Abbott kan melden dat de conclusie hierover positief blijft voor sibutramine, maar is wel door de CPMP gevraagd opnieuw de officiële productinformatie onder de aandacht te brengen. Doordat sibutramine een geregistreerd UR-product is, is het eenvoudiger te zorgen voor een goede patiëntselectie en controle tijdens gebruik. Helaas geldt dit (nog) niet voor de vrij verkrijgbare afslankproducten die efedrine bevatten. Voor deze producten geldt dus extra dat patiënten goed moeten worden voorgelicht en op de hoogte moeten worden gesteld van de risico's.

Bronnen: Ned Tijdschr Geneesk 2002(146);28:1335-1336. Brief Abbott: Sibutramil en cardiovasculaire veiligheid, 17 juli 2002.