Ingezonden
Geneesmiddelreclame in Nederland
In Pharma Selecta nr. 26 van 28 december 2002 staan twee 'foeitjes' die beide de reclame, c.q het handelsgedrag van farmaceutische firma's betreffen. Naar aanleiding van deze artikelen ontvingen wij onderstaande reactie van een betrokken collega:
Niet alleen Engeland, maar ook Nederland kent een Prescription Medicins Code of Practice Authority, de Code Geneesmiddelen Reclame (CGR), die beheerd wordt door de Stichting Code Geneesmiddelen Reclame en waar uitspraken worden gedaan door de codecommissie. Zaken als de in beide artikelen genoemde, kunnen op grond van de code aanhangig worden gemaakt door gebruikers, voorschrijvers en afleveraars (al dan niet via hun beroepsorganisatie), en fabrikanten onderling. Vooral de laatsten doen dit regelmatig en dat heeft al een aardig dossier met jurisprudentie opgeleverd.
De Stichting CGR is opgericht naar aanleiding van het EU-reclamebesluit Geneesmiddelen van 1994 door de KNMG, KNMP, Nefarma, Bogin en Neprofarm-Nehoma die ook alle in het bestuur vertegenwoordigd zijn.
Als u zich bij het zien of lezen van reclame voor geneesmiddelen afvraagt 'of dat allemaal zomaar mag', lees de code en dien - eventueel na overleg met de juridische afdeling van de KNMP - een klacht in bij de codecommissie. In de commissies die de klachten beoordelen, zitten praktiserende artsen en apothekers, onder voorzitterschap van een jurist.
Overigens is het noemen van de merknaam van producten van andere firma's in brochures, artikelen en reclame naar beroepsbeoefenaren sinds enige tijd inderdaad toegestaan.
U kunt alle informatie vinden op http://www.cgr.nl.
Nu de Inspectie het niet meer als een kerntaak beschouwt om toezicht te houden op geneesmiddelreclame, is er door het ministerie van VWS besloten om in de Wet op de Geneesmiddelreclame te verwijzen naar de code. Hiermee heeft de zelfregulering van 'het veld' dus een wettelijke basis gekregen, iets dat de CGR al vanaf de oprichting heeft nagestreefd.
Acetylsalicylzuur staken voor een operatie?
Omdat acetylsalicylzuur tot extra bloedingen zou kunnen
leiden bij een operatie, wordt altijd geadviseerd om het gebruik van het
middel tijdelijk te staken. Literatuuronderzoek door Fijnheer e.a., waarbij
alle effectstudies in Medline over operaties en bloedingscomplicaties
door acetylsalicylzuur van januari 1966 tot en met mei 2002 werden
geanalyseerd, toont aan dat er weliswaar meer bloedingen optreden door
acetylsalicylzuur, maar dat deze bloedingen meestal niet klinisch relevant
zijn. Staken van het gebruik van acetylsalicylzuur zou dan ook alleen
nodig zijn wanneer de complicaties van een bloeding ernstig kunnen zijn,
zoals bij neurochirurgie en bij patiënten met onderliggende
stollingsstoornissen.
Bron: NTVG 2003; 147(1); 21-25.
Botdichtheid niet beïnvloed door gebruik van inhalatiecorticosteroïden
Bij langdurig oraal gebruik van corticosteroïden kan als bijwerking osteoporose optreden. Onderzoekers in Zweden van de universiteiten van Lund en Goteberg hebben in een prospectieve cohort-studie onderzocht binnen een groep van postmenopausale vrouwen of inhalatiecorticosteroïden ook een vermindering van de botdichtheid veroorzaken. Binnen de groep vrouwen hadden 106 inhalatiecorticosteroïden gebruikt. 49 hadden oraal, intramusculair of via inhalatie corticosteroïden gebruikt en 674 hadden nooit corticosteroïden gebruikt. De botdichtheid van alle vrouwen werd vergeleken.
Er werd geen verschil gevonden in botdichtheid van de vrouwen die
inhalatiecorticosteroïden hadden gebruikt en de vrouwen die nooit
corticosteroïden hadden gebruikt (de gemiddelde botdichtheid was
respectievelijk 0,434 g/cm2 en 0,429 g/cm2). Ook werd geen
relatie gevonden tussen de dosis van het inhalatiecorticosteroïd en de
botdichtheid. De vrouwen die orale corticosteroïden hadden gebruikt hadden
een lagere botdichtheid (0,408 g/cm2) dan de vrouwen in de andere
twee groepen. Inhalatiecorticosteroïden lijken dus geen invloed te hebben
op de botdichtheid.
Bron: J Allergy Clin Immunol 2003;111(1):91-96.
Preventie jetlag met melatonine
In een recent Cochrane review zijn tien gecontroleerde gerandomiseerde studies gevonden, waarin melatonine met placebo werd vergeleken. In acht van de tien trials werd een duidelijke reductie van de jetlag gezien, na inname van melatonine. Omdat in de tien trials verschillende methodieken zijn gebruikt om de mate van jetlag te meten, de metingen op verschillende tijden waren gedaan en er groepsgemiddelden en geen individuele waarden werden vermeld, was het niet mogelijk de resultaten te combineren. In de vijf studies betreffende 'global jetlag' werden op een schaal van nul (geen) tot honderd (extreem) voor placebo een waarde van 48 en voor melatonine van 25 gevonden. In twee trials werd er geen verschil gevonden tussen melatonine en placebo. De conclusie van het review is, dat 2-5 mg melatonine bij het slapen gaan bij aankomst effectief is. Zonodig kan de therapie gedurende twee tot vier dagen daarna worden voortgezet.
Bron: Br Med J 2003;326:297.
De auteur betaalt
In de toekomst zullen auteurs moeten betalen voor publicatie van hun artikelen over onderzoek. Dit was de boodschap van het advisory committee van PUBMED Central. De artikelen zullen on line op internet worden gepubliceerd en voor iedereen gratis benaderbaar zijn. 'Elektronische' tijdschriften zoals de New Journal of Physics en negentig andere tijdschriften, die worden gepubliceerd door Biomed Central hebben dit model al geaccepteerd. De gedachte is dat subsidieverleners en sponsors de kosten, die immers een klein gedeelte vormen van het totale onderzoek, voor hun rekening zullen nemen. Een groot nadeel van dit systeem lijkt de mogelijkheid van verstrengeling van belangen.
Bron: Br Med J 2003:326:182.