In navolging van de, in internationaal opzicht, progressieve euthanasiewetgeving in Nederland, hebben de kabinetspartijen nu ook plannen om hulp bij zelfdoding bij een voltooid leven mogelijk te maken. Verschillende instanties, zoals de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie (NVVE) en het burgerinitiatief Uit Vrije Wil, pleiten al langer voor de wettelijke mogelijkheid van stervenshulp bij een voltooid leven.
Volgens de huidige wetgeving is in de uitvoering van het euthanasieverzoek een belangrijke rol voor de apotheker weggelegd. De apotheker toetst of de uitvoerend arts heeft voldaan aan alle wettelijke vereisten, geeft advies over de toedieningswijze van de euthanatica, bereidt deze zo nodig, levert de middelen af en neemt eventueel ongebruikte middelen weer in. Wat de rol van de apotheker zal zijn rondom de levering van euthanatica bij een voltooid leven is nog niet duidelijk.
Diverse ICT-bedrijven onderzoeken inmiddels de mogelijkheid voor de ontwikkeling van een medisch farmaceutische beslisregel ‘potentieel voltooid leven’. Deze MFB moet patiënten uit de apotheekpopulatie selecteren, waarvan met grote zekerheid kan worden aangenomen dat ze hun leven als voltooid zullen beschouwen. Te denken valt bijvoorbeeld aan mannen die gestopt zijn met het gebruik van erectiepillen en bij wie géén tenminste tien jaar jongere vrouw op hetzelfde adres woont, aan verpleeghuisbewoners die de zwaarste categorie incontinentiemateriaal gebruiken en aan patiënten die voor ál hun geneesmiddelen een medische noodzaak voor het specialité hebben.
Bovenstaande absurde voorstelling van zaken is kennelijk het werkelijke beeld dat sommige tegenstanders van de plannen hebben of proberen te schetsen om anderen te overtuigen. Criticasters wijzen erop dat druk vanuit de sociale omgeving ouderen zal kunnen doen besluiten dat hun leven voltooid is, uit angst anderen tot last te zijn. Dit beeld doet geen recht aan de zorgvuldigheid en de respectvolle wijze waarop zorgverleners in Nederland met euthanasie omgaan en ook in de toekomst met de stervenshulp bij een voltooid leven om zullen gaan. Wat meer vertrouwen in de zorgverleners, die betrokken zijn bij deze moeilijke maar dankbare taak, is wel gepast.
Jos Lüers, hoofdredacteur
oktober 2016