Wedden dat..?

Het College te Beoordeling van Geneesmiddelen laat regelmatig nieuwe producten toe op de geneesmiddelenmarkt. Daar zijn natuurlijk vaak generieke producten bij. Zo heeft ze in de maanden juni, september en november van het vorig jaar drie generieke nifedipine retard tabletten van 30 en 60 mg met gereguleerde afgifte geregistreerd (van Sandoz, GF en Pharmamatch).

Volgens geldende normen (Note for Guidance) is bio-equivalentie aangetoond èn zijn - volgens het CBG - de producten uitwisselbaar met Adalat OROS^®. Dat vindt Bayer niet en trekt van leer. Als eerste heeft ze tegen de inschrijving van de drie producten in het register van geneesmiddelen een officieel bezwaarschrift ingediend bij het CBG. Dat leidde spijtig genoeg niet onmiddellijk tot het gewenste resultaat: het CBG vindt de onderbouwing van het bezwaar op dit moment onvolledig. De reactie van Bayer was tweeledig. Enerzijds heeft ze het CBG beloofd afgelopen april met nadere onderbouwing te komen en zet daarmee het college aan het werk. Het college zal met de nieuwe informatie het bezwaarschrift in behandeling nemen en een oordeel geven. Anderzijds bewerkt Bayer natuurlijk tegelijkertijd ook het 'veld'. In een mailing aan artsen en apothekers legt ze uit dat het bij Adalat OROS en nifedipine anders ligt dan het college denkt.

We lezen in de flyer: 'Wedden dat... Adalat OROS niet uitwisselbaar is? Wij geloven in ons product... Adalat OROS heeft aangetoond niet geïmiteerd te kunnen worden...' Met harde feiten worden we bespeeld.

Bayer stelt het volgende voor: lezers hoeven slechts de aangehechte antwoordkaart in te sturen en daarop in te vullen of ze het eens of oneens zijn met de bewering: Wedden dat Bayer Adalat OROS niet uitwisselbaar is? Voor elke ingestuurde kaart wordt vijf euro overgemaakt aan het KWF, een nobel doel.

Moeilijk om te geloven dat het Bayer alleen om de inhoud gaat. Bezwaar indienen kan natuurlijk. Als er bewijs overlegd kan worden kan dat het CBG aanzetten tot heroverweging van eerder genomen besluiten. Maar dat voorschrijvers/afleveraars bestookt worden met suggestieve kaartjes - waarmee sentimenten zoals schenkingen aan goede doelen gebruikt worden - bevalt ons slecht. Zou Bayer werkelijk denken dat hiermee sympathie voor het bedrijf en daarmee omzet ontstaat?

Wedden dat... Bayer gelooft dat meningen te koop zijn?

De farmacie op de korrel

Weet u nog dat het rustig was in apotheekland? Als u deze vraagt bevestigend beantwoordt, had u al vóór 1980 uw eerste schreden in de apotheek gezet. Rust is in apotheekland een betrekkelijk begrip. Iedereen heeft wel iets waarover hij of zij zich druk maakt. Tot aan het begin van de jaren tachtig was dat hoofdzakelijk drukte over wat er binnen de eigen werkomgeving gebeurde. Pas toen de overheid zich wat intensiever met de farmacie ging bezighouden ervoeren bijna alle apothekers dat als bemoeienis.

Na een besluit van minister Gardeniers moesten eigen bijdragen voor medicijnen worden bijgestempeld op een knakenkaart. De apotheek trad op als administratiekantoor van een maatregel die helemaal niets uithaalde. Het kostte uiteindelijk meer aan al het extra werk dan het ooit had kunnen opleveren.

Met het verschijnen van collega-apotheker Dees als staatssecretaris zou de ellende afnemen. We kwamen bedrogen uit. Het duurde nog jaren voor desastreus niet meer geschreven werd als deesastreus. Het systeem van de vaste WTG-regelvergoeding deed zijn intrede. Mooi bedacht: de vergoeding voor de apotheek los van de inkoopprijs. In de tien jaren die volgden werden de kosten van de apotheek echter niet herberekend. Het WTG-tarief per regel was al meteen niet kostendekkend, maar we werden aangezet tot het binnenhalen van de rest van het tarief door kortingen te bedingen. Dat hoef je aan apothekers geen twee keer te zeggen. Zelfs als het je hobby niet was om prijslijstjes na te pluizen, rolden de fabrikanten en groothandelaars je kantoor binnen met prachtige 'totaalpakketten'.

Onder het bewind van staatssecretaris Simons bleven de bijbetalingen zorgen voor onrust onder de klanten van de apotheek. De vergoedingslimieten zetten fabrikanten aan tot creatieve vondsten om de omzet veilig te stellen. Tiltabs moeten toch bedoeld zijn geweest om de kassa van de ziekenfondsen te tillen, ander nut was er niet. Grote gevechten voor eigen clustersvonden plaats tot voor de rechter - meestal won de overheid.

Mevrouw (beste Els) minister Borst hield het bijna acht jaar vol. Haar handtekening stond onder het idee van de proeftuinen, waarin verzekeraars een serieuze poging deden de openbare apothekers buiten spel te zetten. De treurnis ging niet op voor alles wat ze deed. Mevrouw Borst tekende ook voor de Meerjaren Afspraken Farmacie. De farmaceutische patiëntenzorg ging op een dieet van krachtvoer. Het hielp. Overal bleken mooie projecten op te schieten waarin de creativiteit van veel apothekers ook op dit gebied tot bloei kon komen.

Alle maatregelen leverden zoals te verwachten was weinig op. Zorg wordt met de mond beleden, maar uiteindelijk gaat het om de centen. Visie is een begrip dat in de politiek een termijn beslaat van   maximaal vier jaar. Politieke werkelijkheid blijkt weinig van doen te hebben met de dagelijkse gang van zaken in de rest van Nederland. De visie die nu op tafel werd gegooid, werd ook meteen heilig verklaard: marktwerking! Alles week ten gunste van de marktwerking. Regels? Zet maar opzij als het wat oplevert. Minder dan de inkoopprijs vergoeden? Tuurlijk, regelen we. Demissionair interim-CDA-minister De Geus schoof zijn plannen naar voren, en er werd door de hele beroepsgroep moord en brand geroepen: zo gaan we failliet! Het plan om met een stoet van apothekers naar het Binnenhof te trekken ging gelukkig niet door. Wij op het Binnenhof en de fotograferende pers op de parkeerplaats waar we onze autootjes hadden achtergelaten. O, wat hebben ze het slecht hè?

Niet alleen bewindslieden zaten ons in de weg. Politieke bewegingen van Oudkerk en ideeën van VVD-kamerlid Van der Laan joegen ons de stuipen op het lijf. Verzekeraars kregen van de overheid de opdracht om te gaan regisseren, alleen hadden ze geen idee wat de plot van het toneelstuk was.

Nu kijken we voornamelijk vanaf de zijlijn toe hoe Hoogervorst het doet. Echt in actie komen doen we niet, want stel je toch voor dat het ten koste gaat van 'onze' patiënten... Gelukkig zijn we met zijn allen zo verstandig om - al of niet contre-coeur - loyaal uitvoering te geven aan het Convenant.

Op het ogenblik houden we onszelf van de straat door samen met VJA en KNMP de aanpassing van artikel 19 tegen te houden. Iedereen in de branche kan toch medicijnen uitdelen? Een piloot en een buschauffeur werken allebei in de vervoerssector, maar je moet er toch niet aan denken dat je in een 747 zit met Ome Jan van de OAD in de cockpit. Wanneer worden we nou eens echt boos op een overheid die ons vak verkwanselt en in pacht geeft bij drogisterijen en benzinepompen?

Terugkijkend op de twintig jaar - sinds de eerste stempelaars zich meldden in de apotheek - is er een stoet van namen die in de herinnering van een apotheker vergezeld gaan van donderwolken. Hoe beroerd we ons in al die jaren ook gevoeld hebben, we moeten ook vaststellen dat er uiteindelijk geen enkele apotheker een boterham minder om gegeten heeft. Het verleden is niet te veranderen en wat de toekomst brengt is niet aan ons. Blijft over dat we vandaag actief en kritisch moeten blijven meedenken met de dingen die over de farmacie uitgestort worden.