Onlangs organiseerde de Proeftuin Farmacie Groningen het symposium Hoogwaardige farmacotherapie, ratio of illusie? Eén van de lokkertjes van deze dag was de workshop Bent u onder invloed? De workshop werd verzorgd door Joop Bouma, onderzoeksjournalist van Trouw en auteur van het boek Slikken, hoe ziek is de farmaceutische industrie en huisarts Hans van der Linde.

Vele aanwezigen maakten tijdens deze workshop voor het eerst kennis met het begrip medical opinion leader, ofwel 'mol'. Deze mol is een vooraanstaande en (inter)nationaal bekende specialist op een bepaald gebied - bijvoorbeeld cholesterol of migraine - die collega medici probeert te overtuigen van het nut van bepaalde medicatie en daarvoor een vergoeding ontvangt van de betreffende farmaceutische industrie. Uiteraard werden de farmaceutische industrieën, die mollen op de paylist hebben staan, aan de schandpaal genageld.

Maar ís deze methode van de farmaceutische industrie wel zo schandalig? Persoonlijk ben ik van mening dat niet de industrieën, maar juist de mollen de meeste blaam treft. Alle industrieën, ook de farmaceutische, hebben als doel om zoveel mogelijk omzet en winst te behalen. Hierbij zoeken ze voortdurend de grenzen op van hun promotionele mogelijkheden. Shampoo-fabrikanten en cosmetica-industrieën zetten fraaie modellen in, makers van (verslavende) genotsmiddelen doen een beroep op feel-good ervaringen. Zo maakt de farmaceutische industrie dus gebruik van vooraanstaande wetenschappers om de gewone dokter het feel-good gevoel te bezorgen bij het voorschrijven van het betreffende medicijn. Gewoon een simpel, maar doeltreffend marketingtrucje.

De medical opinion leader zélf dient echter wél verantwoording af te leggen. Geld aannemen voor het simpel promoten van een bepaald geneesmiddel geeft geen pas. Wanneer de arts in kwestie daadwerkelijk overtuigd is van de bewezen meerwaarde van het product, zou hij dit ook belangeloos moeten aanprijzen, óf de ontvangen beloning grotendeels ten goede moeten laten komen aan de zorg. Van een arts mag in dergelijke gevallen wel wat meer ethisch gevoel worden verwacht dan van, pak 'm beet, een chips etende tv-presentatrice of een kalende oud-bondscoach.

Bouma's verhaal is boeiend, grappig, herkenbaar en soms schokkend, maar mist de juiste conclusie: niet de industrie, maar de mol verdient een draai om zijn oren!

Jos Lüers, hoofdredacteur

Gegevens

Hoofdcategorie: Redactioneel

Categorie: 2006

Lees meer...