Combinatie dipeptidylpeptidase-4-remmers en sulfonylureumderivaten

Nuriye Kelleci en Noor de Jonge, apothekers in opleiding tot specialist

september 2016

Waarom dit onderzoek?
Het optreden van hypoglykemie wordt gerelateerd aan een verhoogde mortaliteit en morbiditeit bij patiënten met diabetes type 2. Eerdere studies hebben aangetoond dat het risico op hypoglykemie wordt vergroot door dipeptidylpeptidase (DPP)-4-remmers gelijktijdig te gebruiken met sulfonylureumderivaten. In welke mate dit risico toeneemt, is tot nu toe nog niet onderzocht.

Onderzoeksvraag
In welke mate vergroot het gelijktijdig gebruik van een DPP-4-remmer en een sulfonylureumderivaat het risico op hypoglykemie?

Hoe werd dit onderzocht?
Er werd een meta-analyse uitgevoerd van tien onderzoeken met in totaal 6546 patiënten. In de onderzoeken was gerandomiseerd tussen enerzijds een DPP-4-remmer en een sulfonylureumderivaat (4020 patiënten) en anderzijds een placebo en een sulfonylureumderivaat (2526 patiënten). Alle studies waren dubbelblind gerandomiseerd. Drie studies onderzochten linagliptine 5 mg/dag bij 1038 patiënten. Vildagliptine 100 mg/dag (n=271 deelnemers) werd onderzocht in twee studies en vildagliptine 50 mg/dag (n=170) werd onderzocht in één studie. Alogliptine 12,5 mg/dag (n=308) en 25 mg/dag (n=302) werden beide in één studie onderzocht. In één studie werd alogliptine onderzocht in verschillende doseringen: 6,5 mg/dag tot 25 mg/dag bij 1198 patiënten die sulfonylureumderivaten kregen. Saxagliptine 2,5 mg/dag (n=248) en 5 mg/dag (n=253) en sitagliptine 100 mg/dag (n=222) werden beide onderzocht in slechts één studie.

Belangrijkste resultaten
Het relatieve risico (RR) op hypoglykemie bij de combinatie van een DPP-4-remmer en een sulfonylureumderivaat is 1,52 (95% BI 1,29-1,80). Opvallend is dat een lage dosering van een DPP-4-remmer geen significante stijging van het risico op hypoglykemie laat zien (RR 1,33; 95% BI 0,92-1,94), maar kan volgens de onderzoekers ook niet worden uitgesloten op basis van de meta-analyse. De number needed to harm (NNH) hangt af van de behandelingsduur. Bij een behandeling tot en met zes maanden was de NNH 17 (95% BI 11-30). Bij een behandeling van zes maanden tot twaalf jaar was de NNH 15 (95% BI 9-26). Indien de behandeling langer dan een jaar duurde, was de NNH 8 (95% BI: 5-15).

Consequenties voor de praktijk
Uit de meta-analyse blijkt dat het toevoegen van een DPP-4-remmer aan een sulfonylureumderivaat het risico op hypoglykemie met ongeveer 50% vergroot. In de eerste zes maanden van de gecombineerde behandeling, treedt er bij één op de zeventien patiënten een extra hypoglykemie op. 
Er is verder onderzoek nodig naar de invloed van de verschillende doseringen van zowel de DPP-4-remmers als van de sulfonylureumderivaten. Toch ondersteunt deze meta-analyse de huidige adviezen om de dosering van een sulfonylureumderivaat te verlagen bij het toevoegen van een DPP-4-remmer.

Literatuur
Salvo F et al. Addition of dipeptidyl peptidase-4 inhibitors to sulphonylureas and risk of hypoglycaemia: systematic review and meta-analysis. Br Med J 353, i2231 (2016).

Gegevens

Hoofdcategorie: Uitgezocht

Categorie: uitgezocht 2016