Stoppen of continueren van acetylsalicylzuur voorafgaand aan een coronaire bypassoperatie?

Barbara de Meester en Willemieke Mudde, apothekers in opleiding tot specialist

juni 2016

Waarom dit onderzoek?
Er wordt getwijfeld aan de standaardprocedure, waarbij acetylsalicylzuur wordt gestopt voorafgaand aan een coronaire bypassoperatie (CABG). Het preoperatief stoppen zou het risico op bloedingen verminderen. Er zijn echter aanwijzingen dat dit niet opweegt tegen de positieve effecten van acetylsalicylzuur. In verschillende observationele onderzoeken, waar acetylsalicylzuur werd gecontinueerd, werd een reductie gezien in mortaliteit en in het aantal ernstige complicaties. Omdat ook de richtlijnen van verschillende professionele organisaties geen duidelijke aanbevelingen kunnen doen, werd een gerandomiseerde onderzoek uitgevoerd. 

Onderzoeksvraag
Wat zijn de voordelen van het preoperatief continueren van acetylsalicylzuur ten opzichte van het tijdelijk stoppen daarvan bij risicopatiënten die een CABG ondergaan, wanneer wordt gekeken naar mortaliteit, trombotische complicaties en bloedingen?

Hoe werd dit onderzocht?
Dit onderzoek werd in negentien ziekenhuizen uitgevoerd in de vorm van een multicenter, dubbelblind, gerandomiseerd onderzoek bij patiënten die een CABG zouden ondergaan en die daarbij een verhoogd risico hadden op complicaties. Patiënten kregen gerandomiseerd 100 mg acetylsalicylzuur of een placebo en tranexaminezuur of een placebo. In dit artikel werden de resultaten van acetylsalicylzuur versus placebo besproken. De primaire uitkomstmaat van de studie was de gecombineerde uitkomst dood en trombotische complicaties, zoals een niet-fataal myocardinfarct, beroerte, longembolie, nierfalen en darminfarcten gedurende de eerste dertig postoperatieve dagen.

Belangrijkste resultaten
Opvallend genoeg kon bij geen van de geformuleerde eindpunten een significant verschil tussen de acetylsalicylzuur- en de placebogroep worden vastgesteld. Daarnaast liet het onderzoek zien dat er niet significant meer bloedingen optraden in de acetylsalicylzuurgroep.

Conclusie
Het preoperatief continueren van acetylsalicylzuur resulteerde niet in een verlaagde mortaliteit en minder trombotische complicaties, noch in een verhoogd risico op bloedingen, in vergelijking met een placebo. Deze resultaten spreken sommige bevindingen van een recent uitgevoerde meta-analyse tegen. 

Consequenties voor de praktijk
In deze studie kon geen verband worden gevonden tussen het continueren van acetylsalicylzuur en het optreden van sterfte, ernstige complicaties en bloedingen. Omdat in andere studies wel een reductie in sterfte en het aantal ernstige complicaties werd waargenomen bij het continueren van acetylsalicylzuur voor een CABG, lijkt het dat het preoperatief voortzetten van acetylsalicylzuur kan worden geadviseerd. Aangezien er nog steeds geen consensus bereikt is, dient de behandelend arts bij elke patiënt goed af te wegen of acetylsalicylzuur gecontinueerd kan worden.

Literatuur
Myles PS, Smith JA. Stopping vs. Continuing Aspirin before Coronary Artery Surgery. N Engl J Med 2016;374:728-737.

Gegevens

Hoofdcategorie: Uitgezocht

Categorie: uitgezocht 2016